Manager 50+ na nowoczesnym rynku pracy

Od lat jednym z największych wyzwań rynku pracy jest zatrudnienie pracowników dojrzałych w wieku 50+. Wydaje się, że przy całej swojej dynamice, reagowaniu na trendy i dostosowywaniu się do panujących warunków ten jeden aspekt od lat nie rejestruje rewolucyjnych zmian. A jak pokazują dane powinniśmy na poważnie spojrzeć na zatrudnienie osób starszych pokoleniowo i nie wykluczać ich przy rekrutacjach.

Za poparciem tej tezy stoi fakt, że rynek specjalistów zaczyna się kurczyć z powodu mniejszego przyrostu demograficznego. Innym problem jest struktura zatrudnienia i brak możliwości awansu. Stanowisk na wysokich szczeblach jest stosunkowo mało i nielicznym udaje się zwieńczyć karierę zawodową wysoką pozycją. Wielu managerów, którzy budowali swoje doświadczenie przez kilka dekad, konfrontuje się z rzeczywistością, która nie proponuje im innej ścieżki rozwoju jak tylko przebranżowienie się, co niestety czasem wiąże się z degradacją wypracowanej latami pozycji. Jakie więc rozwiązania dla managerów 50+ proponuje rynek, który coraz częściej na poważnie lokuje ich w swoich planach rozwojowych?

Stereotypy przeszkodą w aktywizacji zawodowej

Z zatrudnieniem starszych pracowników wiąże się kilka stereotypów, które są niestety odpowiedzialne za ich wykluczenie społeczne. Postrzegani są jako osoby gorzej przystosowane do nowoczesnego środowiska pracy, gdyż nie posiadają cyfrowych umiejętności, częściej chorują, nie przyswajają szybko dużej ilości informacji, ich sprawność fizyczna jest obniżona i mają przestarzałe kwalifikacje.

Ten stan rzeczy trzeba koniecznie zmienić, by uchronić się przed deficytem specjalistów na rynku pracy, który już za kilka lat dotknie nas na poważnie, a na którego subtelne sygnały powinniśmy reagować już teraz. Dlatego też jednym z zyskujących na znaczeniu trendzie jest aktywizacja osób 50+ przed którymi jeszcze kilkanaście lat pracy zawodowej. I nie muszą to być lata frustracji czy obawy przed wykluczeniem a czas, który spędzą na realizacji ciekawych projektów i przy nauce nowych umiejętności z korzyścią dla firm.

„Zarządzanie wiekiem”

To nowe pojęcie określa szereg działań powstałych w celu zapewnienia widzialności dojrzałych osób na rynku pracy i umiejętne zarządzanie nimi w firmie. To część większego przedsięwzięcia w ramach którego dba się o szeroko pojętą różnorodność w miejscu pracy, również pod względem wieku, zakładającego włączenie starszych pracowników w program aktywizacji i rozwoju kompetencji. Nacisk kładzie się na wartości i akceptację różnic oraz skupia się na tym, co może wprowadzić do organizacji konkretna jednostka wspierając jednocześnie jej rozwój.

Dzięki temu osoby dojrzałe pozostają aktywne na rynku pracy i nie odstają od swoich młodszych kolegów. Co więcej, w ramach programu dba się o pracowników 50+ holistycznie biorąc pod uwagę np. zdrowie i wprowadza się dla nich dedykowane pakiety medyczne. Elastyczność nabiera też nowego znaczenia. Praca zdalna jest już obecna na szerszą skalę i dostępna dla wszystkich, co też ułatwia życie starszym pracownikom w planowaniu ich codzienności i dostosowywaniu jej do indywidualnych potrzeb.

Wiedza i doświadczenie zdobywane przez lata

Za obecnością pracowników 50+ w firmie wiąże się wiele korzyści. Jedną z nich jest doświadczenie, wiedza i umiejętności szlifowane przez lata w różnych sytuacjach i przy wielu projektach zawodowych. Pokoleniowy mix przyda się każdej organizacji, a zagra on szczególnie dobrze jeżeli przeprowadzisz integrację zespołową.

Zgrany zespół mający pojęcie o swoich kompetencjach i możliwościach będzie wewnętrznie dzielił się wiedzą i wspierał się w sytuacjach trudnych. Starsi pracownicy będą podpytywać młodszych o rozwiązania technologiczne i działanie serwisów społecznościowych i z ich pomocą nabywać nowe zdolności, a młodsi od starszych będą uczyć się szybkiego podejmowania decyzji, prowadzenia projektów czy rozmów z klientami.  Płaszczyzn do wymiany doświadczeń i nauki jest wiele.

Rozwój managera 50+

Wielu managerów w pewnym momencie zderza się ponurą rzeczywistością, w której nie widzi dla siebie miejsca w strukturze firmy lub poprzez wymienione wyżej stereotypowe myślenie, zamyka się przed nimi drzwi. Jak się okazuje rozbudowane i zbyt długie doświadczenie zawodowe może być problemem zwracającym uwagę również i na wiek kandydata. A w świadomości wielu manager musi być w pełni sprawny, zmotywowany, pracowity, dynamiczny w działaniu, dostosowujący się do zmian na rynku i będący na czasie z nowinkami technologicznymi, a to wszystko po to, aby sprostać zadaniom nowoczesnego biznesu. Jednocześnie nie znaczy to, że osoby 50+ nie mają takich zdolności, które nie pomogą im utrzymać ciężaru managerskiego stanowiska.

Trudności na rynku pracy i niepoważne traktowanie kandydatur dojrzałych managerów odbija się na ich zdrowiu psychicznym. Niedostępność zatrudniania powoduje, że przestają oni wierzyć we własne możliwości i czują się nieprzydatni ze względu na brak odpowiednich nowoczesnych kompetencji. To powoduje, że ogarnia ich strach o własną przyszłość: utratę pracy i problem ze znalezieniem nowej, gdzie na rynku są tysiące młodszych specjalistów. Nagle z osób w pełni sił, zdolnych do pracy i gotowych na wyzwania stają się niedowartościowani i zapominanymi przez społeczeństwo jednostkami.

Restart kariery jako nowy etap w życiu

Jeżeli nie ma możliwości awansu to może warto przyjrzeć się swojemu doświadczeniu i zmodyfikować trochę ścieżkę kariery? Taki zawodowy restart, ale z pokaźnym bagażem pożądanych cech i kwalifikacji wydaje się nie być taki straszny.

Przed nakreśleniem kierunku zadaj sobie kilka pytań. Czy jestem w stanie zaakceptować straty finansowe wynikające ze zmiany ścieżki zawodowej? Czy to co robię ma dla mnie sens? Czy oczekuję czegoś więcej, jeżeli tak to czego? Czy wykorzystuję swoją sieć kontaktów do znalezienia nowej pracy? Ważna jest swoboda decyzji i kompletna świadomość podjęcia tego kroku. Jak więc rozpocząć udany restart? Richard Wolff, Coach i Konsultant ds. Zarządzania, proponuje podejście 3 kroków:

1. Zmiana pracy

Najtrudniej jest zrobić ten pierwszy ruch i po prostu zmienić pracę. Jasne, ze zmianą pracy zawsze wiąże się ryzyko, a dla pracowników 50+ jest ono jeszcze większe. Odważ się i podejmij wyzwanie, a co za tym idzie, otwórz się na nowe możliwości.

2. Zmiana środowiska

Poprzez przebranżowienie się, czyli wykorzystanie swoich umiejętności w innym sektorze biznesu co może być niezwykle fascynujące. Nigdy nie wiesz gdzie Twoje kompetencje z sukcesem się sprawdzą.

3. Złap dystans

Czyli daj sobie trochę oddechu i oczyść głowę. Nie bój się zadawać sobie pytań. To bardzo pomocna technika i być może spojrzenie na swoją pracę z innej perspektywy pozwoli Ci dostrzec jej inne ciekawe aspekty? A może też dojdziesz do wniosku, że obecne rozwiązanie jest dla Ciebie wystarczające i mając ten komfort skupisz się na innych rzeczach- może mocniej poświęcisz się własnym pasjom?

Jest też jedno rozwiązanie, które może okazać się strzałem w dziesiątkę. Możesz przejść na inną formę zatrudnienia i zyskać tym samym większą wolność. Jako osoby z doświadczeniem managerowie 50+ mogą też sprawować wsparcie projektowe, które nie wiąże ich na stałe z żadną konkretną firmą. Jako ekspert z długim stażem, bogatym doświadczeniem i wiedzą możesz sobie w ten sposób zapewnić pracę na lata i różnorodność działań.

Tego typu rozwiązania stają się coraz bardziej popularne i określa się je mianem interim managementu. Ponad 60% osób zajmujących się taką formą działalności to osoby po 50. roku życia. A skoro już przy danych jesteśmy, to w przełożeniu na rynek Polski 44% osób aktywnych zawodowo to osoby 50+ w tym 21% to kobiety.

Rosnąca pozycja managerek

A skoro o kobietach mowa to oprócz zaznaczenia ich rosnącej pozycji w rolach managerek i wysokich kompetencji, chcemy wskazać na różnicę  w zarządzaniu ludźmi. Jak pokazują badania przeprowadzone przez angielskiego telekomunikacyjnego giganta BT na grupie 3000 osób, aż 38% młodych managerów do 29. roku życia jest mniej przychylnych do pomysłu pracy zdalnej i ogólnie podchodzą podejrzliwiej do elastycznego systemu pracy.

W tym samym badaniu ich starsi koledzy jawią się jako bardziej liberalni, bo podobnie o pracy zdalnej myśli tylko 30% managerów w wieku 30-50, czyli co trzeci, a w przedziale 50+ tylko co czwarty manager sceptycznie podchodzi do takiej formy wypełniania obowiązków. Co się przy okazji okazało? Mężczyźni w roli managerów są znaczniej mniej ufni w stosunku do elastycznego czasu pracy niż kobiety managerki.

A co się liczy dla pracowników? Okazuje się, że to właśnie zaufanie jest u szczytu listy wartości, których pracownicy (38%) poszukują u swoich przełożonych. Tuż za nią jest umiejętność komunikowania się (21%), organizacja i zarządzanie zespołem (14%) i zdolności motywowania (12%). Managerki dają pracownikom więcej swobody, pozostawiają im więcej przestrzeni na realizację obowiązków i dostosowanie ich do własnych potrzeb. Caroline Waters, Director od People and Policy w BT twierdzi, że managerem przyszłości jest 50. kobieta z bogatym wachlarzem doświadczenia i wysokimi kompetencjami.

„Jeżeli mówimy o sukcesie elastycznego podejścia do pracy, to badania wyraźnie pokazują, że w przypadku zarządzania ludźmi wygrywają kompetencje miękkie.”- stwierdza. „Potrzeba zaufania w relacji na linii przełożony-pracownik wskazuje, że to kobiety, szczególnie po pięćdziesiątce, prezentują się jako wzór do naśladowania w elastycznym świecie biznesu.”- dodaje Caroline Waters.

Przyszłość zawodowa dla managerów 50+

Rynek pracy się zmienia i dobrze, że w końcu zaczyna dostrzegać osoby ze starszych pokoleń, przy okazji pozbywając się błędnego rozumowania jakoby ich rozwój zawodowy miał dobiegać końca. Nie można się chyba bardziej pomylić. Przed nimi jeszcze kilkanaście lat aktywności zawodowej, która może być naprawdę fascynującą i rozwojową ścieżką, a firmy zyskają na posiadaniu wysoko wykwalifikowanych specjalistów, którzy nie zwalniają tempa.

Managerowie 50+ będą solidnym filarem Twojej firmy, mentorem dla młodszych pracowników, wsparciem kompetencyjnym, konsultantem rozwojowym. Jedyne co muszą zrobić osoby zarządzające firmą to chcieć dostrzec ich niezwykle wartościowe zdolności.

A Ty jako manager z długim stażem nie bój się podejmować decyzji, które z początku mogą wydawać się ryzykowne. Jesteś projektantem własnej kariery, jeżeli o nią nie zadbasz i nie wykorzystasz możliwości, które jak widzisz masz pod ręką, nikt inny tego za Ciebie nie zrobi.