W ostatnim czasie można zaobserwować znaczący wzrost zainteresowania czterodniowym tygodniem pracy. Model, który pozwala pracować przez cztery dni w tygodniu zamiast pięciu, zyskuje na popularności zarówno wśród pracowników, jak i firm. Chociaż może to oznaczać dłuższe dni pracy, ogólny wymiar godzinowy w ciągu tygodnia często pozostaje taki sam lub jest nieco skrócony.

Główną ideą wprowadzania czterodniowego tygodnia pracy jest dążenie do zwiększenia równowagi między pracą a życiem osobistym, a także wpływ na wzrost wydajności i produktywności wśród pracowników. Jak zatem czterodniowy tydzień pracy wygląda w praktyce?

Zalety czterech dni pracy w tygodniu 

Zwiększona produktywność

Krótszy czas pracy może skupić pracowników na najważniejszych zadaniach, co często prowadzi do zwiększenia produktywności. Mniej godzin pracy może oznaczać bardziej skoncentrowaną pracę.

Lepsza równowaga między pracą a życiem osobistym

Czterodniowy tydzień pracy daje pracownikom więcej czasu na życie osobiste, odpoczynek i rozwijanie zainteresowań. To przekłada się na lepszą równowagę między pracą a życiem, co korzystnie wpływa na zdrowie psychiczne i fizyczne.

Poprawa zdrowia i dobrostanu pracowników

Mniej stresu związanego z pracą oraz więcej czasu na dbanie o siebie przekłada się na poprawę zdrowia i dobrostanu pracowników. To z kolei może obniżyć absencję i koszty związane z opieką zdrowotną.

Pozyskiwanie i utrzymanie talentów

Firmy oferujące czterodniowy tydzień pracy mogą przyciągać utalentowanych pracowników oraz zatrzymywać obecnych, co jest szczególnie istotne na konkurencyjnym rynku pracy.

Oszczędność i zmniejszenie kosztów

Mniej dni w pracy oznacza mniejsze zużycie m.in. energii, wody oraz innych zasobów, co przekłada się na redukcję kosztów pracodawcy. 

Wyzwania związane z wprowadzeniem czterodniowego tygodnia pracy

Dostosowanie organizacji 

Przejście na czterodniowy tydzień pracy wymaga istotnych zmian w organizacji. Firmy muszą dostosować swoje procesy i struktury, aby zagwarantować, że pracownicy mogą nadal efektywnie wykonywać swoje obowiązki w skróconym czasie. To może oznaczać dostosowanie rozkładów pracy, sposobu komunikacji oraz przepływu informacji wewnątrz firmy.

Zarządzanie czasem i priorytetami

W czterodniowym tygodniu pracy ważniejsze staje się zarządzanie czasem i priorytetami. Pracownicy muszą być w stanie efektywnie planować swoją pracę, aby zagwarantować, że ważne zadania są wykonywane w terminie. To wymaga rozwiniętych umiejętności organizacji oraz zarządzania czasem.

Ryzyko przeciążenia pracowników

Mimo że skrócenie tygodnia pracy może wydawać się korzystne, istnieje ryzyko, że pracownicy będą wykonywać taką samą ilość pracy w krótszym czasie, co może prowadzić do przeciążenia i wzrostu poziomu stresu. Pracodawcy muszą być czujni i dbać o to, aby zadania były rozłożone równomiernie, a pracownicy nie byli zmuszani do nadmiernego wysiłku.

Współpraca i komunikacja

Wprowadzenie tego modelu pracy może wywołać wyzwania w zakresie współpracy i komunikacji między pracownikami. Skrócony czas pracy oznacza mniej czasu na spotkania i interakcje, co może utrudnić przepływ informacji oraz rozwiązywanie problemów. Firmy muszą zadbać o skuteczną komunikację i zachęcać do współpracy, nawet w warunkach skróconego tygodnia pracy.

Ewaluacja efektywności i wyników

Firmy muszą regularnie monitorować i oceniać efektywność pracy w ramach modelu czterodniowego tygodnia. Zbieranie danych i analiza wyników jest istotna, aby dostosować się do potrzeb firmy i pracowników. Ewaluacja pozwoli unikać potencjalnych problemów i poprawiać wydajność pracy.

Wdrożenie czterodniowego tygodnia pracy

Rozmyślasz nad wdrożeniem czterodniowego tygodnia pracy w swojej firmie?

Zanim zainicjujesz proces wprowadzenia tego modelu pracy, zaleca się staranną analizę potrzeb i możliwości firmy. Taka ocena powinna uwzględniać obecny poziom produktywności, koszty operacyjne oraz zadowolenie pracowników. Kluczowym krokiem jest zrozumienie, czy model ten będzie odpowiedni dla Twojego biznesu oraz czy przyniesie spodziewane korzyści.

1. Przed wprowadzeniem jakichkolwiek zmian, ważne jest przeprowadzenie konsultacji z pracownikami. Pozyskaj ich opinie, pytania i obawy dotyczące czterodniowego tygodnia pracy. To pomoże w identyfikacji potencjalnych problemów oraz w opracowaniu satysfakcjonujących rozwiązań, które uwzględnią potrzeby obu stron.
   
2. Po zebraniu niezbędnych informacji, opracuj szczegółowy plan implementacji czterodniowego tygodnia pracy. Określ, które dni zostaną wyznaczone jako dni robocze, jakie godziny pracy zostaną ustalone oraz jakie zmiany w organizacji pracy będą niezbędne. Należy także rozważyć ewentualne potrzeby szkoleniowe oraz dostosowania infrastruktury.
   
3. Nie wszystkie modele czterodniowego tygodnia pracy są takie same. W związku z tym pracodawcy powinni wybrać jeden z modeli, który będzie najbardziej dopasowany do ich przedsiębiorstwa, przykładowo:
   – model skondensowany: pracownicy pracują cztery 10-godzinne dni, a piąty dzień jest dniem wolnym
   – model skrócony: całkowity wymiar godzinowy jest skrócony, a pracownicy pracują cztery 8-godzinne dni, co daje łącznie 32 godziny pracy w tygodniu
   – model elastyczny: pracownicy mają swobodę w wyborze czterech dni pracy w tygodniu, ale muszą zachować określony wymiar godzinowy.
   
4. Jasna i przejrzysta komunikacja odgrywa kluczową rolę w udanym wdrożeniu modelu czterodniowego tygodnia pracy. Wczesne informowanie pracowników o planowanych zmianach, odpowiedzi na ich pytania i rozwiewanie wątpliwości jest niezwykle istotne. Regularne aktualizacje i informacje na temat postępów w procesie wdrożenia pomagają utrzymać pozytywne podejście wśród zespołu.
   
5. Po wprowadzeniu modelu czterodniowego tygodnia pracy, kluczowym etapem jest regularne monitorowanie i ocena jego wpływu. Gromadzenie danych dotyczących produktywności, satysfakcji pracowników i ewentualnych problemów pozwala na dokonywanie niezbędnych korekt i dostosowań.

Pamiętaj, że wprowadzenie modelu czterodniowego tygodnia pracy to proces eksperymentalny, który może wymagać pewnych modyfikacji w trakcie wdrażania. Elastyczność i otwartość na sugestie pracowników są kluczowe. Jeśli okaże się, że ten model nie przynosi spodziewanych korzyści, bądź gotowy do powrotu do tradycyjnego modelu pracy lub rozważania innych zmian.

Czterodniowy tydzień pracy w praktyce 

Wielka Brytania 

Badacze z University of Cambridge i Boston College przeprowadzili badania obejmujące 61 firm. Eksperyment wyraźnie dowiódł, że skrócenie tygodnia pracy przynosi korzyści zarówno pracodawcom, jak i pracownikom. Firmy reprezentujące różnorodne branże, od e-commerce po niewielkie, lokalne sklepy rybne, zaobserwowały wzrost produktywności i polepszenie ogólnego samopoczucia pracowników.

Nowa Zelandia

W 2018 roku firma Perpetual Guardian, zajmująca się zarządzaniem majątkiem, przeprowadziła eksperyment dotyczący czterodniowego tygodnia pracy. Rezultaty okazały się tak obiecujące, że firma zdecydowała się na stałe wprowadzić ten model. Pracownicy zauważyli o 24% poprawę równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, a poziom stresu zmalał o 7%.

Japonia

W sierpniu 2019 roku Microsoft Japonia przeprowadził eksperyment o nazwie “Work Life Choice Challenge”, który polegał na zapewnieniu pracownikom wolnego piątku. Wyniki były imponujące, zysk produktywności wzrósł o 40%, a zużycie energii elektrycznej w biurze spadło o 23%.

Francja

Przykład z Francji dotyczy firmy Elmy z Lyonu, specjalizującej się w zarządzaniu energią, która przeprowadziła sześciomiesięczny test czterodniowego tygodnia pracy. Menedżerowie pracowali 35 godzin tygodniowo, a pozostali pracownicy 32 godziny. Ta intensyfikacja pracy zaowocowała spadkiem absencji o 70%, a liczba rezygnacji zmniejszyła się o ponad 50%. Spotkania stały się krótsze, a zadowolenie pracowników znacząco wzrosło – aż 48% z nich poleciłoby firmę Elmy jako miejsce pracy, w porównaniu do poprzednich 23%.

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce 

W naszym kraju koncepcja czterodniowego tygodnia pracy nadal jest stosunkowo świeża, jednak zdobywa coraz większą popularność, szczególnie wśród młodszych pokoleń pracowników. Jedną z firm, która może pochwalić się 4-dniowym tygodniem pracy jest m.in. Spadiora. 

Warto również wspomnieć, że w Polsce brakuje konkretnych przepisów prawnych, które regulowałyby zastosowanie 4-dniowego tygodnia pracy. Z tego powodu wprowadzenie takiego modelu pracy jest kwestią, która wymaga indywidualnych porozumień między pracodawcą a pracownikiem. Teraz przyjrzyjmy się niektórym aspektom prawno-zawodowym w tej dziedzinie:

• Czas pracy a wymiar etatu

Czas pracy pracownika jest ściśle związany z wymiarem jego etatu. Dla standardowego etatu przyjmuje się pracę przez 8 godzin dziennie, od poniedziałku do piątku. Niemniej jednak, pracodawca ma pewną elastyczność w dostosowywaniu czasu pracy pracownika, pod warunkiem, że nie narusza to obowiązujących przepisów prawa pracy.

• Zmiana warunków pracy

Jeśli pracodawca i pracownik pragną wprowadzić 4-dniowy tydzień pracy, niezbędne jest zawarcie pisemnego porozumienia, które zmienia istniejącą umowę o pracę. Alternatywnie, strony mogą podpisać nową umowę o pracę, uwzględniając nowe warunki zatrudnienia. Warto zaznaczyć, że pracodawca nie może samowolnie narzucić pracownikowi takiej zmiany, jeśli pracownik pracuje na pełny etat. W podobny sposób, pracownik nie ma uprawnień do wymuszenia wprowadzenia krótszego tygodnia pracy na pracodawcy.

• Wynagrodzenie a 4-dniowy tydzień pracy

Przejście na 4-dniowy tydzień pracy nie może prowadzić do obniżenia wynagrodzenia pracownika. Pracownik ma prawo do otrzymywania pełnej dotychczasowej pensji, nawet jeśli pracuje o jeden dzień krócej w tygodniu. Ponadto pracodawca nie może wymagać od pracownika rekompensaty za dodatkowy dzień wolny w przyszłości, na przykład w postaci nieodpłatnych nadgodzin.

• Odpoczynek tygodniowy

Zgodnie z polskim prawem pracy, odpoczynek tygodniowy powinien przypadać w niedzielę i trwać przez 24 kolejne godziny, rozpoczynając się od godziny 6:00. W przypadkach, gdy praca w niedzielę jest dozwolona, odpoczynek może być przeniesiony na inny dzień tygodnia.

Czy czterodniowy tydzień pracy to przyszłość? Pytanie to wciąż pozostaje otwarte, ale jest to model pracy, który ma potencjał na stałe zagościć w wielu firmach. Być może w przyszłości będzie on również wspierany odpowiednimi zmianami w regulacjach prawnych.