Czym jest Rada Pracowników i jak ją wybrać?

Rada Pracowników to organ powoływany przez pracodawcę, a który w pełni tworzą pracownicy przedsiębiorstwa wybrani drogą wyborów. Zanim jednak przejdziemy do szczegółów oddzielmy Radą Pracowników od isamorządu, który mimo tego, że podobnie brzmi, związany jest z inną formą działalności jak również różni się zakresem obowiązków jego członków.

Rada pracownicza, a Rada Pracowników

Rada pracownicza jest organem samorządu pracowników przedsiębiorstwa państwowego, który reprezentuje pracowników i składa się z 15 osób. Podejmuje się ona następujących zadań:

• na drodze uchwał podejmuje decyzje dotyczące zmiany w kierunku rozwoju i działalności firmy,
• wyraża zgodę na przystąpienie firmy do spółki prawa handlowego, w tym nabywania udziałów lub akcji,
• na drodze uchwał może powoływać i odwoływać dyrektora i inne osoby zajmujące w firmie stanowiska kierownicze,
• na drodze uchwał wnosi o przeprowadzanie referendum w firmie,
• jest organem opiniotwórczym w trakcie działań zmierzających do tworzenia lub likwidacji firmy,
• bierze udział w procesach komercjalizacji i prywatyzacji firmy.

Rada Pracowników natomiast jest powoływana przez pracodawcę firmy, w której zatrudnia minimum 50 pracowników. Osoby zasiadające w radzie, i tym samym stające się przedstawicielami pracowników, wybierane są przez Związki Zawodowe lub są wyłaniane na drodze głosowania wśród pracowników. Co ważne, w skład takiego zespołu nie mogą wchodzić osoby zarządzające firmą, zatrudniony w przedsiębiorstwie radca prawny lub prawnik oraz główny księgowy.

Ilość osób, która może wchodzić w skład Rady Pracowników, jest regulowana przez przepisy prawa, zgodnie z ustawą z dnia 7 kwietnia 2006 o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. Pełną treść ustawy znajdziesz tu: http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20060790550/T/D20060550L.pdf

W przypadku gdy w firmie pracuje:

1. od 50 do 250 pracowników w radzie może zasiąść 3 członków,
2. od 251 do 500 pracowników – 5 członków,
3. powyżej 500 – 7 członków.

Wybór Rady Pracowników

A jak formalnie wygląda wybór członków? Jest on zależny od liczby zatrudnionych. Jeżeli w firmie jest zatrudnionych do 100 osób to pracownicy wybierają członków spośród kandydatów, którzy zostali uprzednio zgłoszeni drogą pisemną przez minimum 10 osób.

W przypadku gdy zatrudnionych jest więcej tj. powyżej 100 osób, zgłoszonych w taki sam sposób kandydatów musi wskazać minimum 20 osób.

Obecność w Radzie Pracowników to zajęcie wiążące na okres 4 lat od daty wyboru. Członkostwo w radzie ustaje przy okazji następujących zdarzeń:

• zakończenia współpracy z pracodawcą (ustanie stosunku pracy),
• zrzeczenia się sprawowania funkcji,
• na podstawie złożonego wniosku o ustanie członkostwa, który musi zostać podpisany przez minimum 50% pracowników zatrudnionych przez co najmniej 6 miesięcy.

Obowiązki

Wybrana Rada Pracowników odpowiada za reprezentowanie interesów pracowników przed osobami zarządzającymi firmą. To angażujące i odpowiedzialne zajęcie, w ramach którego można wskazać kluczowe obszary jej działania. Rada wraz z pracodawcą ustala:

• zasady i tryb przeprowadzania konsultacji i przekazywania informacji,
• zasady przeprowadzania kwestii spornych,
• zasady ponoszenia kosztów związanych z wyborem rady oraz jej działalnością, biorąc również pod uwagę koszty przeprowadzania ekspertyz.

Dla zachowania poprawności i utrzymania profesjonalizmu we wzajemnych relacjach i działaniach, w których centrum leży dobro pracowników, pracodawca powinien zadbać o formę komunikatu i przekazywania informacji na temat działalności firmy do rady, biorąc pod uwagę formę, przestrzeganie założeń i terminów.

Członkowie rady powinni mieć czas na zapoznanie się z dostarczanymi dokumentami, poddanie ich analizie i dyskusji oraz mieć czas na przygotowanie się do spotkań, na których będą omawiać zgłoszony temat. O jakich kwestiach pracodawca powinien informować radę? O wszelkich sprawach w sposób szczególny dotykający spraw pracowników jak: sytuacja finansowa przedsiębiorstwa, zmiany w strukturze zatrudnienia i innych na to wpływających.